استریم چیست و چه تفاوتی با لایو استریم دارد؟

تمام لذت یک بازی به تجربه کردن مستقیم آن نیست! گاهی تماشای یک برنامه یا انجام یک بازی و سرگرمی توسط یک شخص دیگر می‌تواند به همان اندازه تجربه مستقیم آن (یا حتی بیشتر!) لذت‌بخش باشد. در سال‌های اخیر با رشد صنعت بازی‌های رایانه‌ای، بخش‌های جانبی بسیاری در کنار این صنعت به وجود آمدند. یکی از این بخش‌ها که به شدت مورد استقبال کاربران نیز قرار گرفته است، با نام استریم (Stream) شناخته می‌شود.

در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به بررسی این شاخه از سرگرمی پرداخته و انواع آن را به شما معرفی کنیم. اگر به دنیای بازی‌های رایانه‌ای علاقه دارید، مطالعه این مقاله می‌تواند برای شما جذاب و حتی درآمدزا باشد!

استریم چیست؟

به بیان ساده، استریم (Stream) فرایند و فناوری ارسال یا دریافت داده‌های صوتی و تصویری است. این روند بدون وقفه انجام گرفته و روند پیوسته‌ای دارد. داده‌های انتقال یافته در طی این پروسه، بین یک سرور و یک گیرنده (کلاینت) جابه‌جا می‌شوند. برای درک بهتر این موضوع، بهتر است از یک مثال عملی استفاده کنیم.

تصور کنید که قصد تماشای یک ویدئو بر روی یکی از پلتفرم‌های محبوب نظیر یوتوب را دارید. این ویدئو بر روی یک سرور در نقطه دیگری از کره زمین ذخیره و پردازش شده است. به محض ورود به وب‌سایت و پخش ویدئو، جریانی از داده‌ها از آن سرور به سمت رایانه یا گوشی مورد استفاده شما روان خواهد شد. این جریان بدون وقفه تا زمان انتهای آن ویدئو ادامه می‌یابد. اگر تعریف استریم در ابتدای این بخش را به‌دقت مطالعه کرده باشید، متوجه خواهید شد که تمام المان‌های آن در این مثال وجود دارد. به عبارت دیگر تماشای آنلاین یک فیلم و یا گوش دادن به یک موسیقی در پلتفرم‌های آنلاین، همگی یک Stream به شمار می‌روند.

البته Stream در لغت نیز به صورت «جریان» ترجمه می‌شود. این جریان همان مسیر حرکت داده‌های صوتی و تصویری بین سرور و دستگاه کاربر است که به صورت پیوسته‌ای ادامه دارد. اغلب ما به صورت روزمره از پلتفرم‌های استریم مختلفی نظیر یوتوب، اسپاتیفای، آپارات، نتفلیکس، iTunes و موارد مشابه دیگر استفاده می‌کنیم. با این حال قابلیت استفاده عمومی و البته درآمدزایی پلتفرم‌های استریم در سال‌های اخیر، باعث شده تا توجه افراد بیشتری به این سمت جلب شود. همچنین موفقیت ادغام این حوزه با صنعت بازی‌های رایانه‌ای به اندازه‌ای قابل توجه است که امروزه اغلب کاربران با شنیدن کلمه Stream، ناخودآگاه پخش زنده یا ویدیوهای ضبط شده از بازی‌ها را در ذهن خود تداعی می‌کنند.

از گروه‌های موسیقی تا دنیای بازی‌های رایانه‌ای: تاریخچه Stream

فناوری جریان رسانه توانست در مدت زمانی بسیار کوتاه، یک تاریخچه جذاب از خود بسازد. اولین نشانه‌های استریم عمومی در طول تاریخ به دهه ۱۹۹۰ میلادی برمی‌گردد. در این دهه صنعت سرگرمی‌های مبتنی بر رسانه با سرعت چشمگیری رشد خود را آغاز کرده بود. از برنامه‌های تلویزیونی برای کودکان گرفته تا گروه‌های موسیقی، همگی در حال تولید محتوا برای مخاطبان خود و انتشار آن از طریق این فناوری بودند. به عنوان مثال گروه موسیقی Severe Tire Damage به عنوان اولین بند موسیقی زنده اینترنتی جهان در همین دهه فعالیت خود را آغاز کردند. با ورود به دهه ۲۰۰۰ میلادی رفته‌رفته به تعداد تولیدکنندگان محتوا در این حوزه افزوده شد.

در بین سال‌های ۲۰۰۰ الی ۲۰۱۰، فناوری فلش (Flash) و RTMP حوزه استریم را وارد مرحله جدیدی از زندگی خود کردند. Adobe Flash به خوبی با استانداردهای فشرده‌سازی آن سال‌ها مطابقت داشته و توانست نقش مهمی در رشد و بلوغ جریان محتوا ایجاد کند. پلتفرم‌های بزرگی نظیر یوتوب و Justin.tv که امروزه به پلتفرمی به نام توییچ (Twitch) تبدیل شده است، همگی در این بازه زمانی کار خود را آغاز کردند. با این حال در اواخر دهه استیو جابز به عنوان مدیرعامل اپل، فناوری فلش را به دلیل اختصاصی بودن آن مورد انتقاد قرار داده بود.

در بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ گوشی‌های هوشمند اندرویدی با قابلیت اتصال به اینترنت بسیار رایج‌تر از هر زمان دیگری شدند. همین مسئله باعث شد تا طیف گسترده‌ای از مردم قابلیت بهره‌مندی از جریان محتوا را در اختیار داشته و شرکت‌های بیشتری شروع به سرمایه‌گذاری در این زمینه کنند. در این دهه، استریم بازی‌های رایانه‌ای نیز به شدت محبوب شدند.

پس از سال ۲۰۲۰، داستان پیشرفت Stream با تغییرات بسیاری همراه شد. همه‌گیری کرونا و گرایش مردم به سرگرمی‌های آنلاین یکی از بزرگ‌ترین نقاط عطف در این مسیر است. رویدادهایی نظیر پرتاب ماهواره ناسا و اسپیس ایکس بیش از ۳.۳ تریلیون بازدیدکننده در پلتفرم Zoom داشت. همچنین در همین دهه Flash به عنوان یکی از قدیمی‌ترین فناوری‌های محتوا برای همیشه به کار خود پایان داد. البته در کمال تعجب پایان همه‌گیری کرونا تأثیری در علاقه مردم به این دسته از سرگرمی‌ها نداشت. همین موضوع باعث شد تا همین لحظه شاهد گسترش علاقه مردم به جریان محتوا و رکوردشکنی‌های پی‌درپی در پلتفرم‌های مختلف باشیم.

استریم در دنیای بازی‌های رایانه‌ای: سودآور و جذاب

با پیشرفت فناوری، به مرور زمان فناوری Stream از انحصار گروه‌های خاص و استودیوهای ثروتمند خارج شد و در دسترس تمام کاربران جهان قرار گرفت. امروز شما می‌توانید با یک کنسول بازی یا رایانه، یک گوشی هوشمند و  تجهیزات ساده نورپردازی، به عنوان یک استریمر آغاز به کار کنید. در حال حاضر پلتفرم‌های بسیاری امکان پخش محتوا توسط کاربران را به صورت رایگان فراهم کرده‌اند. پلتفرم‌هایی نظیر توئیچ (Twitch)، یوتوب گیمینگ (YouTube Gaming) و DLive تنها چند نمونه محبوب این لیست بلند و بالا به شمار می‌روند. توجه کاربران به این حوزه باعث شد تا یک اکوسیستم اقتصادی جدید نیز به وجود آمده و بازار دونیت (Donate) و گیفت کارت به شدت داغ باشد.

Stream بازی‌های رایانه‌ای در کنار جذابیت بسیار بالایی که برای کاربران خود دارد، یک راهکار درآمدزا نیز برای تولیدکنندگان محتوا به شمار می‌رود. به خصوص کسانی که به بازی‌های رایانه‌ای علاقه داشته و اوقات فراغت خود را با این دسته از سرگرمی‌ها پر می‌کنند، می‌توانند از استریم به عنوان روشی برای دیده شدن و کسب درآمد استفاده کنند. این جریان محتوا هم به صورت ضبطی و هم به صورت زنده قابل پخش خواهد بود. ضبط و پخش برنامه به صورت زنده با اصطلاح لایو استریم شناخته می‌شود.

لایو استریم چیست؟

پخش زنده یا لایو استریم (Live Stream) در واقع همان جریان محتوا است که به صورت لحظه‌ای و آنی در حال پخش است. به عنوان مثال در صورتی که گیم‌پلی یک بازی را بر روی یوتوب تماشا کنید، شما در حال استفاده از یک جریان غیرزنده و ضبط شده هستید؛ اما در صورتی که در پلتفرمی نظیر توییچ یا یوتوب لایو یک برنامه به صورت زنده در حال پخش شدن باشد، گزینه پیش روی شما یک لایو استریم است. پخش زنده و غیرزنده هر کدام دارای ویژگی‌های خاص خود بوده و برای شرایط متفاوتی مناسب هستند.

در پخش غیرزنده، تولیدکنندگان محتوا امکان بازبینی، تدوین و افزودن افکت‌های مختلف به ویدئوهای خود برای افزایش جذابیت آن را خواهند داشت. این دسته از محتوا پیش از آپلود و انتشار، از مدت زمان کافی برای تبدیل شدن به بهترین نسخه خود برخوردار هستند. در سمت مقابل یک لایو استریم به صورت آنی و لحظه‌ای در حال پخش بوده و امکان ویرایش محتوای آن پیش از رسیدن به دست کاربران وجود ندارد. با این حال لایو استریم‌ها از مزایایی نظیر امکان تعامل لحظه‌ای با کاربران در حال تماشای برنامه و واقعی بودن بیشتر لحظات و عکس‌العمل‌های تولیدکننده محتوا برخوردار هستند. در سال‌های اخیر پخش زنده محتوا به اندازه‌ای برای کاربران جذاب شده که برخی چهره‌های سرشناس نیز وارد این حوزه شده‌اند. سرخیو آگوئرو و نیمار جونیور به عنوان دو بازیکن مطرح دنیای فوتبال، نمونه‌ای شاخص برای این مثال به شمار می‌روند.

البته ورود ستاره‌های مشهور به حوزه لایو استریم دلیل دیگری به نام کسب درآمد هم دارد. تقریبا از زمان ترند شدن لایو استریم، فرهنگ دونیت کردن یا اهدا کردن کمک مالی به استریمرها بین بیننده‌ها جا افتاده است. هیچ محدودیتی در دونیت کردن وجود ندارد و می‌توانید هر مبلغی که دوست داشتید را اهدا کنید. همین فرهنگ به محل کسب درآمد استریمرها تبدیل شده و به آنها برای برگزاری بهتر لایو استریم کمک می‌کند.

در این میان پلتفرم‌های حوزه سرگرمی نیز از این موج جدید بی‌بهره نمانده‌اند. در این بین پلتفرم Twitch یکی از بهترین عملکردها را داشته است. کاربران این پلتفرم می‌توانند با خرید گیفت کارت توییچ و استفاده از آن علاوه بر دسترسی به بازی‌های این بازار، به ویدئوهای استریم سایر کاربران و حتی محتوای زنده در حال پخش در این پلتفرم دسترسی داشته باشند. در سمت مقابل Twitch نیز در کنار افزایش سود خود، سهمی را نیز برای تولیدکنندگان محتوا در نظر گرفته تا آن‌ها را تشویق به تولید محتوای بیشتر و باکیفیت‌تر کنند. درنتیجه شما می‌توانید به عنوان یک استریمر در این فضا فعالیت داشته و به صورت دلاری کسب درآمد کنید. البته در صورتی که علاقه‌ای به تولید محتوا نداشته و تنها مخاطب این نوع سرگرمی هستید، می‌توانید با خرید گیفت کارت هر پلتفرم به سادگی به محتوای آن‌ها دسترسی داشته باشید.

بیشتر بخوانید: گیفت کارت چیست

اگر تبدیل شدن به یک استریمر و کسب درآمد از طریق بازی برای شما هیجان‌انگیز است، پیش از هر چیزی نیاز به ابزار اولیه برای تولید محتوا در این زمینه خواهید داشت. در ادامه این مقاله، ابزار لازم برای استریم را به شما معرفی کرده‌ایم.

کسب درآمد از استریم

برای کسب درآمد از استریم باید محتوایی ارائه کنید که کاربران مجذوب تماشای آن و مجاب به دونیت کردن شوند. برای اینکار باید تجهیزات مناسبی داشته باشید، محتوای با کیفیتی ارائه کنید و از خلاقیت‌تان کمک بگیرید. استریمرهای بزرگ ماهانه بین ۳۰۰۰ الی ۶۰۰۰ دلار درآمد دارند و ۵۳ درصد از مدت زمان بازدید توییچ را به خود اختصاص داده‌اند. استریمرهای کوچک‌تر از ۵۰ تا ۱۵۰ دلار در ماه درآمد دارند اما این تمام ماجرا نیست و می‌توانید با استفاده از راه‌های زیر درآمد خود را استریم گسترش دهید.

• فروش زنده محصولات مختلف هنگام استریم
• اهدای پول از سوی بیننده‌ها
• ارائه اشتراک‌های پولی برای تماشای استریم
• درآمد از تبلیغات
• جذب اسپانسر
• تولید و فروش کالاهای مرتبط با استریم

تجهیزات مورد نیاز برای استریم

در حالت کلی برای تبدیل شدن به یک استریمر و فعالیت در بهترین سرویس های استریم و تولید محتوا در این زمینه، لازم است با سخت‌افزار، نرم‌افزار و پلتفرم‌های مورد نیاز برای این کار آشنا شوید.

سخت‌افزارهای مورد نیاز

بهره‌مندی از سخت‌افزار مناسب، می‌تواند کیفیت تولید محتوای شما را به طرز قابل توجهی افزایش دهد. به خصوص اگر قصد لایو استریم دارید، سخت‌افزار مورد استفاده نقش پررنگ‌تری خواهند داشت. در حالت کلی برای تبدیل شدن به یک استریمر، نیازمند این تجهیزات هستید:

• سیستم (کنسول بازی) مناسب: کیفیت برای کاربران علاقه‌مند به بازی‌های رایانه‌ای حرف اول را می‌زند. در نتیجه مطمئن شوید که استریم‌های شما از لحاظ گرافیکی در حد قابل قبولی قرار دارند.
• دوربین: تماشای واکنش‌های لحظه‌ای و واقعی شما می‌تواند محتوا را جذاب‌تر کند. برای ضبط این لحظات می‌توانید از وب‌کم لپ‌تاپ خود استفاده کنید؛ اما خرید یک دوربین مجزا می‌تواند نتیجه کار را بسیار بهتر کند.
• میکروفون و هدفون: چه در حالت استریم و چه در محتوای پخش زنده، میکروفون و هدفون یک ابزار اساسی برای ضبط محتوا خواهند بود.
• اینترنت باثبات: اگر قصد ارائه یک لایو استریم را دارید، حتماً باید کیفیت اینترنت شما کاملاً مناسب این کار باشد.
• سایر لوازم جانبی: در صورتی که قصد ارائه یک محتوای حرفه‌ای و باکیفیت‌تر داشته باشید، برخی دیگر از ابزار جانبی نظیر چراغ نورپردازی، پرده سبز، ویدئو سوئیچر و سایر لوازم جانبی دیگر می‌توانند گزینه مناسبی برای شما باشند.

نرم‌افزارهای مورد نیاز

استفاده از برخی نرم‌افزارهای ویرایش ویدئو می‌توانند کیفیت استریم شما را بهتر کنند. در صورتی که قصد تولید محتوا در این زمینه داشته باشید، توصیه می‌کنیم از نرم‌افزارهایی با قابلیت‌های زیر استفاده کنید:

• نرم‌افزارهای ضبط و ویرایش تصاویر مانیتور و تلویزیون
• نرم‌افزار افزودن منبع به فایل‌های ویدئویی و صوتی
• نرم‌افزارهای ویرایش گرافیک لحظه‌ای تصاویر برای لایو استریم
• نرم‌افزارهای آپلود و استریم فایل‌های ویدئویی
• نرم‌افزارهای مربوط به افزودن مهمان به پخش زنده
• نرم‌افزارهای مدیریت نظرات در پخش زنده
• نرم‌افزارهای تحلیل و آنالیز لایو استریم

انتخاب پلتفرم مناسب

با در اختیار داشتن نرم‌افزار و سخت‌افزار مناسب، همه چیز برای یک استریم جذاب آماده خواهد بود. آخرین موردی که باید به عنوان یک استریمر در نظر بگیرید، پلتفرم مناسب برای توزیع محتوا است. هرچند که در این مقاله تمرکز ما بر روی استریم بازی‌های رایانه‌ای قرار داشت، اما در کنار این مورد، به صورت مختصر به معرفی پلتفرم‌های مناسب برای سایر حوزه‌ها نیز پرداخته‌ایم.

• پلتفرم‌های عمومی: فیس‌بوک لایو (Facebook Live)، یوتیوب لایو (YouTube Live)، توییتر لایو (Twitter Live)، لایو اینستاگرام
• گیمینگ: توییچ، یوتیوب گیمینگ (YouTube Gaming)، فیس‌بوک گیمینگ (Facebook Gaming)
• هنر و موسیقی: میکس کلاود (Mixcloud)، پیکارتو (Picarto) و Behance
• کسب‌وکار: لینکدین لایو (LinkedIn Live)

پرطرفدارترین استریمرها چه کسانی هستند؟

اگر استریم را دست‌کم گرفتید پس آماده باشید تا مغزتان سوت بکشد، نینجا به‌عنوان پرطرفدارترین استریمر توییچ بیش از ۱۸.۵ میلیون فالوور دارد و روزبه‌روز این رقم افزایش می‌یابد. علاوه‌بر نینجا دیگر استریمر‌ها نیز دنبال‌کنندگان فراوانی دارند و به شرح زیر هستند.

۱- نینجا (Ninja)

حتی اگر به تماشای استریمرها هم علاقه نداشته باشید باز هم احتمالا نام نینجا را شنیده‌اید. Ninja با فورتنایت مرزهای محبوبیت را جابه‌جا کرد و تعداد فالوورهای او به رقمی رسید که پیش‌تر هرگز دیده نشده بود. او برای مدتی عنوان «پرطرفدارترین استریمر جهان» را از دست داده بود اما حالا با بیش از ۱۸.۵ میلیون دنبال‌کننده مجددا آن را پس گرفته است.

۲- آرون پلی (Auronplay)

آرون پلی مثل بسیاری از دیگر استریمرها در سال ۲۰۲۰ به اوج شهرت رسید و یکی از بزرگ‌ترین استریمرهای GTA V است. در سپتامبر ۲۰۲۱ توییچ در اقدامی عجیب حساب کاربری آرون‌پلی را بن کرد اما تنها ۲۰ دقیقه بعد این اقدام لغو شد. در حال حاضر Auronplay بیش از ۱۵.۵ میلیون دنبال‌کننده دارد.

۳- ایبای (ibai)

ایبای لانوسِ اسپانیایی با بیش از ۱۵ میلیون دنبال‌کننده سومین استریمر پرطرفدار جهان است. محبوبیت این استریمر از دل بازی League of Legends بیرون آمد اما حالا او دیگر بازی‌ها را هم استریم می‌کند. پیش از ورود به دنیای استریم، ایبای یکی از تولیدکنندگان محتوای G2 Esports بود.

۴- روبیوس (Rubius)

روبیوس دومین استریمر غیرانگلیسی‌زبان محبوب توییچ است. او حالا ۱۴.۳ میلیون نفر دنبال‌کننده دارد و در یوتیوب هم فعالیت می‌کند. استریم‌های روبیوس حول محور بازی خاصی نیستند و او بازی‌های مختلفی را استریم می‌کند.

۵- ایکس‌کیوسی (xQc)

فلیکس xQc یکی از برترین بازیکنان اورواچ است و با استریم همین بازی به شهرت رسید. اگرچه او بیشتر به شوترهای اول شخص علاقه دارد اما طیف گسترده‌ای از بازی‌ها را استریم می‌کند. xQc پربیننده‌ترین استریمر سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ بود و حالا ۱۱.۹ میلیون نفر فالوور دارد.

تفاوت استریم آپارات و یوتیوب

یوتیوب و آپارات تفاوت‌هایی دارند که پیش از انتخاب پلتفرم مناسب حتما باید از آنها باخبر باشید. این تفاوت‌ها هنگام افزایش تعداد بازدید بیشتر خودشان را نشان می‌دهند و به شرح زیر هستند.

نرخ پرداخت

نرخ پرداخت هر کلیک در یوتیوب ۰.۱ دلار و برای هربار تماشای تبلیغ کامل بین ۰.۱ تا ۰.۳ دلار است. همچنین نرخ پرداخت آپارات به ازای هر کلیک از ۲۵۰۰ تومان تا ۱۰ هزار تومان متغیر است. از آن سو آپارات بابت هر ۱۰۰۰ بازدید ۱۰ الی ۳۵ هزار تومان بر اساس کیفیت ویدیو واریز می‌کند. یوتیوب نیز بابت هر ۱۰۰۰ بازدید ویدیو ۳ الی ۵ دلار پرداخت می‌کند.

شروط حداقل درآمد

در یوتیوب برای کسب درآمد باید حداقل ۱۰۰۰ نفر دنبال‌کننده داشته باشید تا مانیتایز شوید. همچنین در آپارات باید حداقل ۱۰ هزار بازدیدکننده و حداقل ۲۰۰ فالوور داشته باشید تا به درآمد برسید.

شیوه پرداخت

پرداخت‌ها در یوتیوب با استفاده از حساب گوگل ادسنس انجام می‌شود. به دلیل تحریم‌ها استفاده از این سرویس در ایران با محدودیت‌هایی مواجه است که این محدودیت‌ها در آپارات وجود ندارند چرا که پرداخت‌های این پلتفرم از طریق واریز به حساب تولیدکننده محتوا انجام می‌شوند.

همه در انتظار محتوای جذاب شما!

استریم محتوا به‌ویژه در صنعت بازی‌های رایانه‌ای، به یک سرگرمی پرطرفدار تبدیل شده است. امروزه کاربران زیادی ساعت‌ها از وقت خود را صرف تماشای برنامه‌های زنده یا ضبط شده استریمرها می‌کنند. در سمت دیگر تولیدکنندگان محتوا هم به صورت مستقیم از طرف پلتفرم‌های مورد استفاده و هم به صورت غیرمستقیم از طریق تبلیغ برندهای مختلف در حین برنامه خود، می‌توانند در کنار مشغول شدن به فعالیت دلخواه خود، درآمد بالایی نیز داشته باشند.

در این مقاله از وال پی به بررسی مفهوم استریم، تفاوت آن با پخش زنده و همچنین ابزار لازم برای تبدیل شدن به یک استریمر پرداختیم. اگر بازی‌های رایانه‌ای جزو تفریحات شما هستند، از همین امروز می‌توانید این تفریح را به یک شغل پردرآمد تبدیل کنید. البته پیش از آغاز تولید محتوای خود، می‌توانید با نحوه استفاده از گیفت کارت در پلتفرم‌هایی مانند توییچ آشنا شده و محتوای محبوب و پربازدید سایر کاربران را مشاهده کنید. با این کار ایده‌های لازم برای تولید محتوا را به دست آورده و به نقاط قوت و ضعف خود پی خواهید برد. به نظر شما چه عواملی می‌توانند باعث جذاب‌تر شدن یک استریم شوند؟ نظرات خود در این مورد را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.