ایکس باکس چیست؟ آشنایی با انواع کنسول های ایکس باکس
کدام محصول را سراغ دارید که در ۱۷ سال بیش از ۱۸۷ میلیون نسخه از آن به فروش رفته باشد؟ از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳، ۱۸۷.۶ میلیون واحد کنسول ایکس باکس به فروش رفته و احتمالا یکی از آنها هم در خانه شماست. ایکس باکس، کنسولی افسانه‌ای که همه گیمرها حداقل برای یک بار هم که شده رویای داشتن آن را در ذهن پرورانده‌اند. اما چگونه XBOX به جایگاه فعلی رسیده است؟ در مقاله امروز قصد داریم قصه فرازونشیب‌های یک کنسول دوست‌داشتنی و البته یکی از پایه‌های اساسی صنعت ویدیو گیم را در مقاله معرفی ایکس باکس بررسی کنیم. با ما همراه باشید تا در کمتر از ۸ دقیقه به سوال ایکس باکس چیست پاسخ دهیم.
ایکس باکس چیست؟
مقاله معرفی مایکروسافت را به یاد دارید؟ همانطور که اشاره کردیم، مایکروسافت یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان است که در سال ۲۰۰۱ تصمیم گرفت تا راه خود را به صنعت بازی‌های ویدیویی باز کند. راهی که اولین قدم آن ساخت کنسولی به نام ایکس باکس (XBOX) و ورود به ششمین نسل از بازی‌های ویدیویی بود. مسیر مایکروسافت، پس از گذشت ۲۲ سال به پایان نرسیده و کسی چه می‌داند، شاید روزی ایکس باکس به بزرگ‌ترین کنسول تاریخ بازی‌های ویدیویی تبدیل شود.
مایکروسافت در این سال‌ها نسخه‌های گوناگونی از Xbox را عرضه کرده و معمولا در آغاز هر نسل، اکس باکس جدیدی عرضه می‌شود. ایکس باکس فقط در کنسول خلاصه نمی‌شود و طی سال‌ها فعالیت مایکروسافت استودیوهای بازیسازی قدرتمندی را استخدام کرده تا بازی‌های انحصاری برای این کنسول تولید کنند. همین انحصاری‌ها در کنار سرویس‌های جذاب ازجمله گیم پس از دلایل محبوبیت این کنسول هستند.
تاریخچه ایکس باکس
تاریخچه ایکس باکس؛ پر فراز و نشیب مثل XBOX
در آخرین سال از قرن قبلی یعنی ۱۹۹۹ بود که نگرانی‌ها از موفقیت سونی و به خطر افتادن بازار بازی‌های ویندوز در بین مدیران مایکروسافت به اوج خود رسیده بود. در نهایت پس از چندین جلسه هیئت مدیره، مایکروسافت تصمیم گرفت تا کنسول خود را به منظور تنوع بخشیدن به بازار کنسول‌ها و سرمایه‌گذاری در صنعت پر رونق بازی‌های ویدیویی عرضه کند.
کنسول مایکروسافت ابتدا DirectX-box نام داشت و پس از چندین بار تاخیر در راه‌اندازی و تجدیدنظر در قیمت اولیه، در نهایت در سال ۲۰۰۱ اولین کنسول با نام XBOX به بازار عرضه شد. ایکس باکس در سال‌های ابتدایی با استقبال چندانی روبه‌رو نشد و این کنسول تا سال ۲۰۰۵ نه تنها سود نکرد بلکه ۴ میلیارد دلار هم ضرر کرده بود.
ایکس باکس با کدام بازی انحصاری به شهرت رسید؟
سری بازی‌های هیلو را می‌شناسید؟ ایکس باکس با این بازی به شهرت رسید. تا پایان سال ۲۰۰۱ در آمریکای شمالی تنها ۱.۵ میلیون واحد از XBOX به فروش رفته بود و اوضاع نگران‌کننده به‌نظر می‌رسید. در اواخر سال ۲۰۰۱ اولین بازی انحصاری این کنسول یعنی Halo: Combat Evolved معرفی شد و همین اتفاق منجر شد تا در کمتر از ۴ ماه، یک میلیون واحد دیگر از ایکس باکس فروخته شود.
نرخ فروش ایکس باکس‌ها؛ از ابتدا تا انتها
نرخ فروش منعکس‌کننده روند تاریخچه ایکس باکس است. کنسولی که شروع مناسبی نداشت، با Xbox 360 به اوج رسید، با ایکس باکس وان سقوط کرد و حالا قصد دارد تا روزهای خوش قدیم را با سری X/S تکرار کند. جدول فروش کنسول‌های XBOX به شرح زیر است.
| کنسول | سال عرضه | نرخ فروش |
| XBOX | ۲۰۰۱ | ۲۴ میلیون نسخه |
| XBOX 360 | ۲۰۰۵ | ۸۴ میلیون نسخه |
| XBOX One | ۲۰۱۳ | ۵۸ میلیون نسخه |
| XBOX Series X/S | ۲۰۲۰ | ۲۱ میلیون نسخه تا این لحظه |
کنسول‌های ایکس باکس در گذر زمان
تا این لحظه ۴ نسل از کنسول‌های ایکس باکس از سوی مایکروسافت معرفی شده‌اند. هر کدام از این کنسول‌ها یکی از بخش‌های معرفی ایکس باکس را شکل می‌دهند و با جدول زیر، اطلاعات کاملی از اکس باکس‌ها خواهید داشت.
| XBOX | XBOX 360 | XBOX One | XBOX Series X/S | |
| تاریخ عرضه | ۱۵ نوامبر ۲۰۰۱ در آمریکای شمالی | ۲۲ نوامبر ۲۰۰۵ در آمریکای شمالی | ۲۲ نوامبر ۲۰۱۳ در سرتاسر جهان | ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ در سرتاسر جهان |
| قیمت اولیه | ۲۹۹ دلار آمریکا | ۲۹۹ دلار آمریکا | ۴۹۹.۹۹ دلار با کینکت و ۳۹۹.۹۹ دلار بدون کینکت | ایکس باکس سری اس ۲۹۹.۹۹ دلار و ایکس باکس سری ایکس ۴۹۹.۹۹ دلار |
| میزان فروش | ۲۴ میلیون نسخه | بیش از ۸۴ میلیون نسخه | ۵۸ میلیون نسخه | ۲۱ میلیون نسخه تا این لحظه |
| پرفروش‌ترین بازی | هیلو ۲ با ۸ میلیون نسخه فروش | باندل GTA V با ۲۲.۹۵ میلیون نسخه فروش | GTA V | – |
| پایان فعالیت | ۲ مارس ۲۰۰۹ در آمریکای شمالی | ۲۰ آپریل ۲۰۱۶ در سرتاسر جهان | ۲ اوت ۲۰۱۶ در سرتاسر جهان | – |
در این بین دو کنسول میان نسلی یعنی Xbox One S و Xbox One X هم عرضه شدند و از کنسول‌های نسل هشت مایکروسافت هستند. به دلیل عرضه این کنسول‌ها مایکروسافت تصمیم گرفت تا نسخه پایه XBOX One را در سال ۲۰۱۶ و تنها ۳ سال بعد از عرضه بازنشست کند. وان اس با ۲۹۹.۹۹ دلار و وان ایکس با ۴۹۹.۹۹ دلار عرضه شدند.
XBOX؛ ایکس باکس متولد می‌شود
اولین نسخه از سری کنسول‌های ایکس باکس که اتفاقا با نام XBOX عرضه شد، در سال ۲۰۰۱ راه خود را به جهان بازی‌های ویدیویی باز کرد. این کنسول در نسل ششم بازی‌ها و برای رقابت با پلی استیشن ۲ سونی، دریم کست سگا و گیم کیوب نینتندو عرضه شد. کارت گرافیک این کنسول تنها ۶۴ مگابایت حافظه داشت که در مقایسه با رقم‌های امروزی خنده‌دار است.
چند ماه بعد از عرضه XBOX، سرویس یکپارچه ایکس باکس لایو راه‌اندازی شد و به گیمرها این امکان را می‌داد تا به صورت چندنفره و آنلاین بازی کنند. نقطه عطف این کنسول بازی هیلو ۲ بود که در نوامبر ۲۰۰۴ منتشر شد و پرفروش‌ترین بازی XBOX است. اگرچه XBOX به سوددهی نرسید اما این کنسول پایان کار مایکروسافت در صنعت ویدیو گیم نبود و در ادامه مقاله ایکس باکس چیست کنسول‌های بعدی را معرفی می‌کنیم.
مزایای XBOX عبارتند از:
- سخت‌افزار قدرتمند در زمان عرضه
- امکان بازی آنلاین
- پشتیبانی از DirectX
- کنترلری با ارگونومی مناسب
- عناوین انحصاری ازجمله هیلو
- ایکس باکس لایو
در کنار مزایا، این کنسول معایبی داشت که عبارتند از:
- قیمت بالا در مقایسه با رقبا
- وزن بالا و اندازه بزرگ
- کمبود بازی در زمان عرضه
- عدم عرضه در برخی از نقاط جهان
XBOX 360؛ آغاز حکمرانی مایکروسافت
ایکس باکس ۳۶۰، کنسولی که مایکروسافت و XBOX را به اوج رساند و احتمالا تا چند سال بعد هم کنسولی شبیه به آن متولد نخواهد شد. این کنسول نسل هفتمی در نوامبر ۲۰۰۵ و به‌عنوان رقیب پلی استیشن ۳ سونی و Wii نینتندو عرضه شد. ۳۶۰ از یک پردازنده ۶۴ بیتی مبتنی بر PowerPC با حافظه ۵۱۲ مگابایتی استفاده می‌کرد. این رقم را با حافظه پردازنده کنسول نسل قبل مقایسه کنید تا حجم پیشرفت چند برابری را درک کنید.
ایکس باکس ۳۶۰، کانون نوآوری مایکروسافت بود و نه تنها بازی بلکه محتوای چند رسانه‌ای ازجمله ویدیو، آهنگ و … را پخش می‌کرد؛ به بیان دیگر می‌توانستید از این کنسول به‌عنوان یک کامپیوتر استفاده کنید. علاوه‌بر این مایکروسافت ابزار کنترل حرکت کینکت (Kinect) را به همراه این کنسول عرضه کرد که بر اساس یک سیستم حسگر پیشرفته ساخته شده بود.
پس از نسخه اولیه ۳۶۰، دو کنسول دیگر یعنی Xbox 360 S و Xbox 360 E هم عرضه شدند که اولی، نسخه کوچک‌تر اکس باکس ۳۶۰ و دومی نسخه قدرت‌مندتر آن بود.
مزایای این کنسول افسانه‌ای عبارتند از:
- سخت‌افزار قدرتمند
- کنترلر کینکت
- قابلیت پخش محتوای چند رسانه‌ای
- پشتیبانی از HD-DVD
- بازی‌های گوناگون و جذاب مثل فورزا و گیرز آف وار
- کنترلر بدون سیم
درکنار روشن شدن چراغ‌ها و خراب شدن کنسول، ۳۶۰ معایب دیگری داشت که به شرح زیر هستند.
- فضای ذخیره‌سازی بسیار کم
- چراغ قرمز خرابی سیستم یا RROD
- مشکلاتی در خوانایی دیسک‌ها
- پشتیبانی محدود از بازی‌های نسل قبل
Xbox One؛ سقوط
سومین پرده از نمایش ایکس باکس، سقوط است. همان نقطه‌ای که مایکروسافت با هزار امید و آرزو سومین نسل از کنسول خود را عرضه کرد. در مقابل کنسول رقیب یعنی PS4 با قیمتی صد دلار ارزان‌تر از وان معرفی شد تا دومینوی سقوط رقم بخورد. البته در این بین، قیمت همه چیز نیست و افت شدید کیفیت بازی‌های انحصاری، سرویس‌های کم کاربرد و … از دیگر دلایل عدم موفقیت این کنسول هستند.
ایکس باکس وان در نوامبر ۲۰۱۳ و برای رقابت با پلی استیشن ۴ عرضه شد اما طولی نکشید که مایکروسافت تصمیم گرفت تا در سال ۲۰۱۶ آن را بازنشسته کند. اندکی پس از عرضه اکس باکس وان و تاریک‌ترین بخش از معرفی ایکس باکس، فیل اسپنسر در سال ۲۰۱۴ به‌عنوان مدیرعامل XBOX و بخش بازیسازی مایکروسافت منصوب شد. اولین اقدام‌های او عرضه کنسول‌های میان نسلی و خرید استودیوهای بازیسازی بودند اما هیچکدام از این عوامل از سقوط وان جلوگیری نکرد.
در کنار ضعف‌ها، ایکس باکس وان مزایایی داشت که عبارتند از:
- مولتی تسکینگ و قابل استفاده به‌عنوان کامپیوتر
- کنترلر بهبودیافته
- کینکت ۲.۰
- پردازش ابری
- سرویس گیم پس
معایب ایکس باکس وان بیشتر به چشم می‌آیند و به شرح زیر هستند.
- قیمت بسیار بالا در زمان عرضه
- اجباری بودن خرید کینکت
- قدرت پردازشی کمتر در مقایسه با PS4
- طراحی بدشکل و زُمخت
- کمبود انحصاری‌های باکیفیت
- آداپتور بسیار بزرگ
Xbox Series X/S؛ تولدی دوباره از میان خاکسترها
با پایان نسل هشت، همه منتظر بودند تا شروع دوباره مایکروسافت در نسل جدید را ببینند که دو کنسول نسل نهمی Xbox یعنی سری ایکس و اس در نوامبر ۲۰۲۰ رونمایی شدند. سری اس با قیمت ۲۹۹.۹۹ دلار و سری ایکس با تگ قیمت ۳۹۹.۹۹ دلاری معرفی شدند و از همین ابتدا معلوم بود که مایکروسافت نقشه‌های بزرگی برای نسل نه در سر دارد. سری اس در کنار اندازه مناسب و قیمت فوق‌العاده، ۱۶ گیگابایت رم دارد و همه بازی‌های نسل جدید را اجرا می‌کند. در آن سو سری ایکس با سخت‌افزار قدرتمند رقیبی سرسخت برای پلی استیشن ۵ است و توانایی به چالش کشیدن هر سیستمی را دارد.
به قیمت مناسب، گیم پس التیمیت را هم اضافه کنید که بیش از چهارصد بازی رایگان را برای کاربران فراهم کرده و قیمت ارزانی دارد. علاوه‌بر این مایکروسافت خرید اکتیویژن و بیلیزارد را هم نهایی کرده و کسی چه می‌داند، شاید کالاف دیوتی بعدی انحصاری ایکس باکس باشد.
مزایای دو کنسول مقرون‌به‌صرفه XBOX Series X/S عبارتند از:
- سخت‌افزار قدرتمند
- قیمت مقرون‌به‌صرفه
- طراحی جذاب
- سرویس کلاود گیمینگ
- پشتیبانی از ری تریسینگ در سری ایکس
- پشتیبانی از قابلیت Quick Resume
- قابلیت اجرای بازی‌های نسل قبل
- بارگذاری سریع
- سرویس گیم پس
در ادامه معرفی ایکس باکس، معایب سری ایکس و اس را بررسی می‌کنیم.
- انحصاری‌های کم در زمان عرضه
- کمبود حافظه در سری اس
- هزینه بالای افزایش حافظه
- عدم پشتیبانی از ری تریسینگ در همه بازی‌ها
بهترین بازی‌های ایکس باکس چیست؟
هرچقدر هم که یک کنسول سخت‌افزار و قیمت مناسبی داشته باشد، باز هم بدون انحصاری‌های جذاب یک جای کار می‌لنگد. پس از معرفی ایکس باکس و بررسی انواع آن به سراغ بهترین فرانچایزهای تاریخ XBOX می‌رویم.
هیلو (Halo)
اولین‌ها بهترین نیستند اما این موضوع در مورد ایکس باکس صدق نمی‌کند. هیلو از بهترین بازی های ایکس باکس است که محبوبیت چشمگیری را برای این کنسول رقم زد و شاید شما هم با مسترچیف و ماجراجویی‌هایش خاطره داشته باشید. هیلو ترکیبی از ژانر علی-تخیلی و شوتر اول شخص است که آخرین نسخه از آن یعنی Halo Infinite در دسامبر ۲۰۲۱ منتشر شد. استودیوی ۳۴۳Industries توسعه Halo را برعهده دارد و احتمالا یک هیلوی دیگر در نسل نه منتشر خواهد شد.
گیرز آف وار (Gears of War)
فرض کنید در سال ۱۳۸۷ هستیم، امتحان عربی سختی داشتید و نمره مناسبی نگرفتید، از معلم و مدیر مدرسه گرفته تا خانواده همه به شما گیر می‌دهند که چرا درس نمی‌خوانید. در این شرایط چه کاری انجام می‌دهید؟ آفرین، گیرز آف وار بازی می‌کنید تا خشم‌تان از جهان را تخلیه کنید. گیرز آف واری که قطعا با اسلحه لنسر و اره برقی آن خاطره دارید و چه هیولاهایی که با آن نکشته‌اید.
گیرز آف وار فرانچایزی انحصاری از مایکروسافت است که در آن شما نقش کاراکترهای مختلف بر عهده دارید و باید از کره زمین و انسان‌‌ها در برابر لوکاست‌ها دفاع کنید. آخرین نسخه از این سری با نام Gears 5 و در سال ۲۰۱۹ منتشر شد.
فورزا موتور اسپرت (Forza Motorsport)
فورزا موتور اسپرت از اولین انحصاری‌های XBOX است. با این بازی ایکس باکس به دنیای بازی‌های ریسینگ ورود کرد و رقابت آن با گرن توریسمو شروع شد. در فورزا موتور اسپرت باید در مسابقاتِ پیست شرکت کنید و همه جزئیات به واقعی‌ترین شکل ممکن شبیه‌سازی شده‌اند. از ویژگی‌های این بازی می‌توان به گرافیک خیره‌کننده، فیزیک واقع‌گرایانه و حالت چندنفره اشاره کرد.
فورزا هورایزن (Forza Horizon)
هیچکس فکر نمی‌کرد که سلطنت نید فور اسپید بر بازی‌های ریسینگ به پایان برسد اما فورزا هورایزن نه‌تنها به حکومت نید فور اسپید پایان داد بلکه بازی‌های ریسینگ آرکید را دگرگون کرده است. فورزا هورایزن زیرمجموعه‌ای از بازی ریسینگ فورزا موتور اسپرت است و برخلاف موتور اسپرت می‌توانید با سرعت ۱۷۰ کیلومتر بر ساعت در پیچ‌ها بپیچید!
فورزا هورایزن تجربه‌ای آرکید از ماشین سواری است و همه نسخه‌های آن نمره متا بالای ۹۰ را کسب کرده‌اند. آخرین نسخه از این مجموعه یعنی فورزا هورایزن ۵ در سال ۲۰۲۱ منتشر شد و می‌توانید آن را با استفاده از گیم پس بازی کنید.
ایکس باکس چه سرویس‌هایی ارائه کرده است؟
احتمالا یکی از سوال‌هایی که پس از ایکس باکس چیست به ذهن شما خطور کرد، سرویس‌های این کنسول است. اینکه اصلا Xbox چه سرویس‌هایی دارد و چه خدمات ویژه‌ای به کاربران ارائه می‌دهد. در ادامه این سرویس‌ها را بررسی می‌کنیم.
ایکس باکس لایو گلد
لایو گلد سرویسی از Xbox بود که به کاربران این امکان را می‌داد تا به‌صورت آنلاین بازی کنند و به بازی‌های مولتی‌پلیر دسترسی داشته باشند. لایو گلد به تازگی برای همیشه با گیم پس کور جایگزین شد و امکانات بهتری برای آن درنظر گرفته شده است. گیم پس Core علاوه‌بر امکان بازی مولتی‌پلیر، دسترسی به بیش از ۲۵ عنوان انحصاری Xbox را هم فراهم می‌کند.
ایکس باکس گیم پس
گیم پس یکی از بهترین سرویس‌های Xbox است که دسترسی کاربر به بیش از صد عنوان بازی را با کمتر از ۱۰ دلار در ماه فراهم می‌کند. با این سرویس دسترسی نامحدودی به بازی‌ها خواهید داشت و می‌توانید آنها را دانلود و به‌صورت مولتی پلیر بازی کنید. برای آشنایی با این سرویس و نحوه خرید آن مقاله گیم پس چیست را مطالعه کنید.
ایکس باکس گیم پس التیمیت
گیم پس التیمیت زیرمجموعه‌ای از گیم پس است که بازی‌های بیشتری دارد و با سرویس EA Play ادغام شده است. با این سرویس می‌توانید آخرین بازی‌های EA، مایکروسافت و بتسدا را در روز عرضه بازی کنید و به بیش از ۴۰۰ عنوان بازی دسترسی داشته باشید. از بهترین بازی های گیم پس می‌توان به فیفا، بتلفیلد، گیرز آف وار، فورزا، ویچر، فال اوت و … اشاره کرد. البته گیم پس التیمیت قیمت بالاتری نسبت به گیم پس معمولی دارد. شما به ما بگویید، آیا از گیم پس التیمیت استفاده می‌کنید؟
اکس باکس کلاود گیمینگ
کلاود گیمینگ جدیدترین سرویس از ایکس باکس است و شاید باور نکنید اما می‌توانید سنگین‌ترین بازی‌های روز جهان را روی تلفن همراه اجرا کنید اما چطور؟ با اینترنت پرسرعت. در این سرویس ابری کاربران با اتصال به اینترنت پرسرعت و بدون نیاز به دانلود و نصب می‌توانند بازی‌ها را در هر دستگاهی اجرا کنند و محدودیتی وجود ندارد.
ایکس باکس چه مزیتی نسبت به دیگر کنسول‌ها دارد؟
به آخرین بخش مقاله معرفی ایکس باکس رسیدیم، به سوال ایکس باکس چیست پاسخ دادیم. در آخرین بخش، مزایای این کنسول را نسبت به دیگر کنسول‌ها بررسی می‌کنیم.
بازی‌های انحصاری جذاب
مایکروسافت دائما در تلاش است تا استودیوهای بازیسازی بیشتر و باکیفیت‌تری را تصاحب کند. شاید در این لحظه انحصاری‌های پلی استیشن جذاب‌تر از اکس باکس باشند اما شک نداریم که در آینده‌ای نزدیک، بازی‌های جذابی به لیست انحصاری‌های Xbox اضافه شوند.
گیم پس
گیم پس یکی از دلایل اصلی گیمرها برای خرید ایکس باکس است. با این وضعیت سرسام‌آور قیمت‌ها، گیم پس راهی ارزان برای تجربه کردن چندین عنوان بازی قدیمی و جدید است. در مقابل سونی هم سرویس پلاس را راه‌اندازی کرده که نه‌تنها گران‌تر است بلکه ارزش خرید کمتری در مقایسه با گیم پس دارد.
کلاود گیمینگ
آیا می‌توانید شرایط اینترنت پرسرعت را فراهم کنید؟ با اینترنت پرسرعت دیگر هیچ نیازی به کنسول یا کامپیوتر ندارید و می‌توانید آخرین بازی‌های سال را روی هر دستگاهی اجرا کنید. کلاود گیمینگ سرویسی از ایکس باکس است که این امکان را فراهم کرده تا کاربران با اینترنت پرسرعت و پرداخت اشتراک ماهانه به بازی‌های گوناگون دسترسی داشته باشند.
معرفی ایکس باکس؛ کنسولی برای همه نسل‌ها
در مقاله امروز، داستان و تاریخچه ایکس باکس برای تبدیل شدن به کنسول امروزی را بررسی کردیم. کنسولی که در خانه بسیاری از ما گیمرها پیدا می‌شود و پس از فراز و نشیب بسیار، حالا در نقطه‌ای قرار دارد که پلی استیشن و نینتندو سوییچ را به چالش می‌کشد. شما به ما بگویید، از چه زمانی ایکس باکس گیمر هستید؟ آیا سری اس یا ایکس را هم خریدید؟ منتظر تجربه‌های جذاب شما هستیم، از اینکه تا پایان مقاله «ایکس باکس چیست» همراه ما بودید سپاسگزاریم.
